125 miljoen euro steun voor Europese telers

De Europese Commissie trekt in eerste instantie 125 miljoen euro uit voor de telers die getroffen zijn door de sancties van Rusland. Dat maakte de commissie maandag bekend. De maatregelen gelden voor tomaten, wortelen, paprika's, witte kool, bloemkool, komkommers, augurken, champignons, appelen, peren, rood fruit, kiwi's en druiven. Hoe het geld over de lidstaten en producenten verdeeld wordt, is nog niet duidelijk.

Voedselbanken
Er is steun voor het product van de markt, groen oogsten en niet oogsten van product. De marktprijs wordt maandelijks door Brussel bepaald. Eurocommissaris Ciolos benadrukte dat ook het gratis distribueren van product volledige steun krijgt. Dat was tijdens de EHEC-crisis niet het geval. Of dat ook geldt voor het weggeven aan voedselbanken, is nog niet duidelijk geformuleerd maar ligt in de lijn der verwachting. Alle telers, zowel in telerscoöperaties als daarbuiten, kunnen de komende maanden van de maatregelen gebruik maken. Het aanvragen gaat via branche-organisaties. De maatregelen zijn sinds gisteren geldig en gelden tot eind november.

Urgent
Staatssecretaris Dijksma noemt de steun 'de juiste stap nu'. "Uiteraard blijven we de marktsituatie nauwlettend volgen en treden met Brussel in overleg over de exacte uitwerking." Op 5 september bekijken de Europese ministers van landbouw of er aanvullende maatregelen nodig zijn. In totaal heeft de Commissie 400 miljoen euro om marktverstoringen door politiek op te vangen. Daarnaast is ook budget om de armsten in de EU aan voedsel te helpen.

LTO
Land- en tuinbouworganisatie LTO-Nederland en werkgeversorganisatie VNO-NCW schatten de schade door de Russische boycot op anderhalf miljard euro alleen al in Nederland. Volgens voorzitter Albert-Jan Maat is dit dan ook een eerste aanzet. "Dit is een voorlopig bedrag en daar zijn we blij mee. De door Europa ingestelde monitor bepaalt uiteindelijk of en in hoeverre dit bedrag volstaat. Ik verwacht dat dit bedrag slechts het begin is en roep de Europese Commissie op om extra budget beschikbaar te stellen indien dit noodzakelijk blijkt." Maat benadrukt dat het tijdelijk ingrijpen op de markt noodzakelijk is om prijzen te stabiliseren: "Niemand wil dat de markt overspoeld wordt met producten waar geen afzet voor is. Door nu samen te werken met de voedselbanken en met organisaties als Samen Sterk, dragen we bij aan het vinden van passende oplossingen. Want laten we eerlijk zijn, weggooien van goede voeding is geen optie!"

Boerenbond
Ook de Belgische Boerenbond is blij dat er maatregelen genomen zijn. "De Europese Commissie komt zeker niets te vroeg", laat de organisatie weten. Ook vreest de Boerenbond dat het bedrag niet toereikend is. "Europa moet de komende periode de effecten van de maatregel op de markt strikt opvolgen en bij onvoldoende impact meer doen. Te vrezen valt dat het voorziene budget van 125 miljoen euro ontoereikend zal zijn om het nodige effect te hebben. Deze maatregelen lenigen de eerste nood op korte termijn, maar op langere termijn zijn andere maatregelen nodig om de markt te heroriënteren." Vandaag gaan ze in overleg met de minister-president Bourgeois en minister van Landbouw Schauvliege om dit hard te maken. Maar zie ook positieve kanten aan de maatregelen. "Het is cruciaal dat de optie groen oogsten, niet oogsten is opgenomen in het pakket aan maatregelen. Zo worden de kosten voor oogsten en marktklaar maken uitgespaard. Het in interventie nemen voor gratis verdeling is duurder omdat de oogstkosten wel gemaakt moeten worden en zorgt voor een verdringingseffect, waardoor de beoogde ondersteuning beperkter dreigt uit te vallen. Maar voor sommige teelten is het het enige alternatief."