6,2 kilo tomaten en 9 kilo appelen
Appel en tomaat best gegeten in België
Dis 1 blijft marktleider in de verkoop van verse groenten en vers fruit. Deze grootdistributeurs moest samen met de openbare markt wel marktaandeel prijsgeven ten voordele van de hard discount, die groeide van 21,6% naar 22,7%. Deze conclusies volgen uit onderzoek van GfK Panel Services Belgium bij 5.000 Belgische gezinnen in opdracht van VLAM.
Vers is dominant in de groente- en fruitcategorie
Ruim drie kwart van de groente- en fruitaankopen door de Belgische gezinnen bestaat uit verse groenten en vers fruit. De verwerkte producten (diepvries, blik en bokaal) zijn stabiel tot licht dalend. Verse producten winnen dus relatief aan belang.
Vorig jaar kocht de gemiddelde Belg ruim 89 kg verse groenten en vers fruit, namelijk 48,8 kg vers fruit en ruim 40,5 kg verse groenten. Hij besteedde er respectievelijk 113 en 93 euro aan. Het verbruik van vers fruit vertoont daarbij een licht dalende trend, voor verse groenten blijft het thuisverbruik stabiel.
Voorkeuren evolueren
Consumentenvoorkeuren evolueren en we stellen vast dat sommige soorten aan populariteit inboeten terwijl andere meer aangekocht worden. Onderzoek leert dat groenten die verschillende toepassingsmogelijkheden hebben, duidelijk een streepje voor hebben. Sommige producten worden bovendien relatief meer door jongere gezinnen gekocht en andere relatief meer door oudere gezinnen. Bij de grootste stijgers noteren we lange romatomaten, kerstomaten, ijsbergsla en ruccola. Basisgroenten zoals prei, ajuin en wortel blijven sterkhouders.
De grootste klappen vallen in het kamp van de koolsoorten (witte kool, rode kool, groene kool en bloemkool). Zij zien hun volume gehalveerd in tien jaar tijd. Groenten die bij de jongere gezinnen beter scoren zijn komkommer, paprika's en pepers. Uitgesproken 'jonge' producten zijn verder ook kerstomaten en de nieuwe slasoorten. Groenten die meer door ouderen gekocht worden zijn selder, bonen, peulvruchten, witloof en witte asperges.
Vers fruit wordt algemeen ook goed onthaald door gepensioneerden. Vooral peren, steenvruchten, citrusvruchten en klein fruit zijn in trek bij deze oudere bevolkingsgroep. Bij jonge alleenstaanden (-40 jaar) scoort exotisch fruit beter dan andere fruitsoorten. Gezinnen met kinderen kiezen relatief meer voor appelen, bananen en kiwi's.
Tomaat en wortel spelen haasje-over
Wortel en tomaat zijn de meest aangekochte groenten in België en worden nagenoeg evenveel gekocht: 6,260 kg tomaten versus 6,230 kg wortelen. Wortel moest zijn eerste plaats na één jaar al prijsgeven en prijkt opnieuw op de tweede plaats. Op plaats drie tot negen volgen dezelfde groenten als het jaar ervoor. Het streekeigen witloof staat op een stabiele vierde plaats met 3,670 kg. Sla volgt op plaats vijf met 2,630 kg per kop. Kropsla blijft hierin de belangrijkste soort met 47% van het volume, maar ijsbergsla en de speciale slasoorten zoals rucola en de gemengde sla winnen wel duidelijk terrein. Met uitzondering van champignons verhoogde de aankoop van de toptiengroenten gedurende de afgelopen tien jaar. De nieuwkomer in de toptien is de komkommer, die bloemkool van zijn tiende plaats wipte.
Tomatenspecialiteiten blijven groeien
Het volumeaandeel van de normale (losse) tomaten bedroeg in 2000 bijna driekwart en is nu gedaald tot een derde. De trostomaten hebben binnen de tomatenmarkt de plaats van de losse tomaten ingenomen en verdubbelden in tien jaar tijd hun volumeaandeel van 20 naar 40% in 2010. Het aandeel stabiliseerde sindsdien en daalde vorig jaar zelfs lichtjes tot onder de 38%. De trend naar de 'specialere' tomaat zet zich wel verder. Zo halen kerstomaten nu 13% marktaandeel en zijn lange romatomaten goed voor 16% van de tomatenmarkt.
De winkelprijs van kerstomaten was vorig jaar twee en een halve keer deze van de normale, losse tomaten. Trostomaten waren 7% duurder en lange romatomaten waren 30% duurder dan de normale, losse tomaten.
Klein fruit in opmars
Binnen het fruitassortiment was er de voorbije tien jaar een enorme plus voor de kleinere segmenten van braambessen, frambozen en blauwe bosbessen. In het middelgrote segment steeg vooral de ananas. Binnen de toptien boekten de banaan, de aardbei, de kiwi en de mandarijn serieuze winst de afgelopen jaren. De grootste dalers op langere termijn bekeken zijn pompelmoes, rabarber en perzik. Ook de twee absolute toppers appel en sinaasappel daalden sterker dan gemiddeld en verloren marktaandeel in de fruitkorf.
De appel blijft op één binnen de fruitkorf
De appel blijft met een verbruik van 9,220 kg per kop op nummer één in de fruittoptien. De appel zag zijn marktaandeel in tien jaar tijd wel dalen van 22% naar 19% of van 12,300 naar 9,220 kg per capita. Op de tweede plaats volgt de sinaasappel met een kleine 9 kg. Deze fruitsoort verloor samen met de appel terrein maar kon zich vorig jaar handhaven. De derde positie is weggelegd voor de banaan. Zijn aandeel steeg het afgelopen decennium van 12% naar 16%. Na de afgetekende top drie volgen mandarijnen en aanverwanten met 4 kg. Peren daalden vorig jaar lichtjes en nemen de vijfde plaats in met een gemiddeld verbruik van 2,76 kg. Een ander typisch inlands product 'aardbei' sluit de toptien af met 1,6 kg per capita.
De Jonagold blijft de belangrijkste appelvariëteit maar ziet zijn volumeaandeel binnen deze categorie wel dalen van 52% in 2002 naar 43% in 2013. Dit ten voordele van Gala, Jonagored en de 'nieuwe' appelsoorten zoals Pink Lady, Kanzi en Belgica. Deze 'nieuwe' variëteiten kenden wel een moeilijk 2013.
Ruim twee derde van het perenassortiment bestaat uit Conference. Dit aandeel is de laatste tien jaar sterk gegroeid maar stabiliseert nu. De tweede perenvariëteit is de Doyenné du Comice met 14% volumeaandeel.
Hard discount de grote winnaar
In de verdeling van de distributiekanalen vertoonde de hard discount een sterke groei in 2013, nl. van 21,6 naar 22,7% marktaandeel. Ook de buurtsupermarkt kon groeien van 14,2 naar 14,6% marktaandeel. Deze twee kanalen winnen terrein ten nadele van vooral de openbare markt en Dis 1. Dis 1 bleef wel marktleider met een marktaandeel van 47,2%