De Demokwekerij, Van der Windt Verpakkingen, sierteeltkwekerij SV Companies en Dynaplant kregen gisteren bijzonder bezoek. Een delegatie Macedonische vertegenwoordigers bezocht de bedrijven gisteren. Aanleiding voor het bezoek is de Macedonische, economische situatie. Het gaat goed met het land en om dat verder te verstevigen, zoeken ze buitenlandse bedrijven die in het land willen investeren. Hiervoor is zelfs een Minister van Buitenlandse Investeringen aangesteld: Bill Pavlevski. Op de slotbijeenkomst van de dag in Tomatoworld vertelde hij meer over zijn land en de kansen voor de agro-sector.
Bill Pavlevski, Minister van Buitenlandse Investeringen
Handelen
Volgens Pavlevski is Macedonië dan wel klein, maar is dat geen belemmering. Integendeel: het is noodzakelijk voor het land om handel te drijven met andere landen en die verdragen zijn dan ook goed geregeld. Niet alleen met de EVA, CEFTA en de Europese Unie (Macedonië is kandidaat-lid) maar ook met onder andere Turkije en Rusland. Macedonië wil nu de economie verder stimuleren met behulp van buitenlandse investeerders. Met belastingvoordelen, het opleiden van goed geschoold en lage grondtarieven proberen ze die te trekken. "We hebben niet alleen een goed klimaat, maar ook een goed zakelijk klimaat", vertelt Pavlevski. "En logistiek zitten we op een interessante plaats." Export naar Rusland, Turkije, het Midden-Oosten en Noord-Afrika behoort tot de mogelijkheden en daarom ziet Pavlevski kansen voor de primaire agrosector en de voedselverwerkende industrie. "Boomgaarden en een verwerkende fabriek", geeft hij als voorbeeld. "De appelen kunnen dan vers of verwerkt geëxporteerd worden." Voor de glastuinbouw is grond met geothermie beschikbaar. In totaal geeft de Macedonische overheid 3200 hectare land uit in verkoop en in pacht, verdeeld in blokken van 20 tot 200 hectare.
Ook Sjaak van der Tak ziet de samenwerkingen wel zitten. "Macedonië is een nieuw land en Westland is een nieuwe gemeente."
Bill Pavlevski geeft uitleg over Macedonie
Anthura
Op de bijeenkomst waren vooral Nederlandse toeleveranciers te vinden die graag in het land aan de slag gaan. Zijn er dan geen investeerders die het zien zitten? Jawel, maar die lieten zich vertegenwoordigen door hun bedrijfsadviseur – om niet meteen aan iedereen te tonen waar je mee bezig bent. Iwan van der Knaap snapt dat best. Hij is directeur van anthurium- en phaleanopsisveredelaar Anthura. Het bedrijf opent een vestiging in Macedonië. Doelstelling is om daar uiteindelijk 100 tot 200 mensen aan het werk te krijgen. Twee jaar geleden besloot Anthura dat het tijd was voor een nieuwe, buitenlandse vestiging. Na een eisenlijst te hebben opgesteld waaraan het land moest voldoen (onder andere afstand, aanwezigheid kosten efficiënte en kwalitatieve arbeid, goede infrastructuur en goede elektriciteitsvoorzieningen), kwamen ze tot een shortlist van vijf landen. "Dan ga je ze bezoeken en dan wordt het duidelijk", vertelt Van der Knaap. "Er heerst een welkome sfeer en de mensen zijn prettig. De data zijn belangrijk, maar het juiste gevoel is zeker zo belangrijk. Dat heeft de keuze bepaald."
Iwan van der Knaap, Anthura
Vojo Kostadinov en Edwin Roos van R&S Holland
R&S Holland
Ook het Nederlandse bedrijf R&S Holland gaat aan de slag in Macedonië. Het bedrijf is actief in de steriele weefselkweek. Het wordt de derde locatie voor het bedrijf: in Zuid-Afrika hebben ze ook een productievestiging. Nu het bedrijf groeit, is een locatie in Europa van belang om ook de klanten hier goed te beleveren. De keuze viel op Macedonië. "De voorwaarden zijn goed end e attitude van mensen is aangenaam. Gemotiveerd en met verantwoordelijkheid", vertelt Edwin Roos van R&S. "We zoeken ook goed opgeleide mensen voor ons bedrijf." Ze beginnen nu klein, maar de plannen zijn het bedrijf in enkele jaren door te laten groeien naar zo'n 80 a 90 man personeel.
Ben Burger en Arjan Kouwenhoven (FormFlex)
Michael Ploeg is sinds kort aan het werk bij Codema Systems Group. Siana Zhelyazkova is van Royal Brinkman.
Cees (of Ckees?) Koornstra, van Erasmus Group, met Bob Hunsche van Van der Hoeven Horticultural Projects
Ondernemen in Macedonië, hoe doe je dat? Iwan van der Knaap van Anthura geeft uitleg
Peter van der Leest en Stef Schreuder van Erasmus Group. Zij zijn druk bezig met de ontwikkeling van een groot glasgroenteproject in Macedonie.
Mariska Dreschler is druk bezig met de organisatie van de GreenTech.
Martin van Wirdum van Alfa Accountants met Iwan van der Knaap
En Cees Koornstra met Ferdi van Elswijk (Prominent)
Voor meer informatie
Doing Business in Macedonia
vedat.rushid@investinmacedonia.com