De Brexit komt steeds dichterbij. Over 90% van terugtrekkingsakkoord is inmiddels overeenstemming. Aan laatste procenten wordt gewerkt. Minister Schouten van het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit lichtte op 12 oktober de Kamer in over de stand van zaken met betrekking tot haar beleidsterrein. Met alle mogelijke scenario's wordt nog rekening gehouden.
Gezien de grote impact van de terugtrekking van het VK uit de EU op de Nederlandse land-, tuinbouw- en visserijsector hebben de voorbereidingen hierop mijn volle aandacht. Deze voorbereiding ziet zowel op het scenario waarin het VK zich uit de EU terugtrekt mét een terugtrekkingsakkoord als op een no deal-scenario. Immers, het risico blijft reëel dat de EU en het VK geen overeenstemming bereiken over een terugtrekkingsakkoord dat ook door het Europees en Brits Parlement wordt goedgekeurd. In dat geval is er ook geen overgangsperiode. Daarom worden de voorbereidingen op een deal- als een no deal-scenario voortgezet in aanloop naar 30 maart 2019.
Voorbereiding NVWA en andere keuringsdiensten
De toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK zal in alle scenario’s ingrijpend veranderen, met meer belemmeringen voor de Nederlandse agro- en foodhandel dan nu het geval is. Dit kan het handelsverkeer van land- en tuinbouwproducten tussen Nederland en het VK ingrijpend beïnvloeden. Afhankelijk van de afspraken die de EU en het VK met elkaar maken, zullen controleprocedures ingevoerd moeten worden voor de im- en export van dierlijke en plantaardige producten.
Om voorbereid te zijn op de toename in het aantal keuringen en controles heeft het kabinet in het voorjaar van 2018 besloten de capaciteit bij de NVWA en andere landbouwgerelateerde keuringsdiensten (het Kwaliteits-Controle-Bureau (KCB), Naktuinbouw en het Centraal Orgaan voor Kwaliteitsaangelegenheden in de Zuivel) uit te breiden. Deze organisaties zijn momenteel bezig met de werving en het opleiden van het benodigde personeel om ook bij een no deal-scenario de taken te kunnen uitvoeren. Er is 143 fte extra nodig voor de NVWA, vooral extra dierenartsen zijn nodig laat Schouten weten.
Voorbereiding door het bedrijfsleven
Hoewel het kabinet zich blijft inspannen om de voorzienbare negatieve gevolgen te minimaliseren, is het onvermijdelijk dat de terugtrekking van het VK uit de EU negatieve impact zal hebben op het huidige handelsverkeer en dat een eventueel no deal-scenario gepaard zal gaan met verstoringen en problemen. Het is dan ook van belang dat mede overheden, bedrijfsleven en maatschappelijke organisaties zich bewust blijven van de eigen verantwoordelijkheden om zich zo goed mogelijk voor te bereiden op alle mogelijke scenario's; niet alle oplossingen ten aanzien van contingency planning en preparedness kunnen van de overheid komen.
De in de brief genoemde inspanningen, zowel van onze zijde als van de sector zelf, laten onverlet dat de terugtrekking van het VK uit de EU Nederland zal raken, en in het bijzonder de land-, tuinbouw en visserijsector. Ook wanneer een no deal-scenario voorkomen kan worden, zal de toekomstige handelsrelatie tussen de EU en het VK ingrijpend veranderen, met meer belemmeringen voor de Nederlandse handel dan nu het geval is. Het is belangrijk hier bewust van te zijn, terwijl we ons in blijven zetten voor een zo positief mogelijke uitkomst.